Chế độ thai sản mới nhất năm 2020 theo luật BHXH
Chế độ thai sản năm 2020 có khá nhiều điểm thay đổi quan tâm, ưu ái hơn đối với chị em phụ nữ. Những thay đổi trong chế độ thai sản mới nhất này giúp chị em có thể an tâm hơn vừa chăm sóc con cái vừa đảm bảo công việc ngoài xã hội.
So với chế độ thai sản cũ, chế độ thai sản 2020 nhìn chung có 8 điểm đổi mới ưu ái hơn rất nhiều cho thai phụ:
- Chồng cũng được nghỉ thai sản: Lao động nam có tham gia Bảo hiểm xã hội sẽ được nghỉ từ 5 ngày nếu vợ sinh thường, nghỉ 7 ngày nếu vợ sinh mổ hoặc sinh con dưới 32 tuần tuổi, được nghỉ 10 ngày nếu vợ sinh đôi, mỗi con sẽ tăng thêm 3 ngày. Nếu vợ sinh đôi mà phải phẫu thuật thì chồng được nghỉ 14 ngày
- Chế độ thai sản sau sinh mà mẹ hoặc con chết: Với những trường hợp mất con sau sinh, người mẹ có quyền hưởng 2- 4 tháng “quyền lợi” tùy theo độ tuổi của con, tính từ ngày sinh con. Trong trường hợp mất mẹ, người cha hoặc người trực tiếp nuôi dưỡng sẽ được hưởng chế độ thai sản với thời gian còn lại của người mẹ theo luật định.
- Hưởng chế độ dưỡng sức, phục hồi sau sinh: Trong khoảng thời gian 30 ngày đầu làm việc, thời gian dưỡng sức và phục hồi thai sản theo chế độ thai sản mới là từ 5-10 ngày, với 30% mức lương cơ sở nếu phục hồi tại nhà, và 40% mức lương cơ sở khi nghỉ dưỡng tại cơ sở tập trung.
- Đi làm trước thời hạn: Ngoài tiền lương của những ngày làm việc, mẹ vẫn có quyền “thừa hưởng” chế độ thai sản cho đến khi đủ 6 tháng. Tuy nhiên, khác với quy định cũ, luật mới quy định thời gian sau khi sinh phải ít nhất 4 tháng, và phải được người sử dụng lao động chấp thuận trước khi chính thức đi làm lại.
- Chế độ sảy thai, nạo hút thai hoặc thai chết lưu: Nếu thai dưới 5 tuần tuổi, người mẹ sẽ được nghỉ 10 ngày, và nếu thai từ 5-13 tuần tuổi, mẹ sẽ được nghỉ 40 ngày. Thai từ 13 -25 tuần tuổi, mẹ sẽ được nghỉ 40 ngày, và từ 25 tuần trở lên, mẹ được nghỉ 50 ngày.
- Chế độ thai sản khi nhận con nuôi: Chỉ áp dụng cho cha hoặc mẹ trong trường hợp cả cha lẫn mẹ đều tham gia bảo hiểm xã hội, và chỉ áp dụng cho trong giai đoạn trẻ từ 4-6 tháng tuôi.
- Chế độ thai sản cho người mang thai hộ: người phụ nữ mang thai hộ nếu đóng BHXH có quyền được hưởng đầy đủ chế độ thai sản của một người mẹ bình thường như khám thai, chế độ sinh con, quyền lợi khi sảy thai, thai chết lưu…Thời điểm bắt đầu “đặc quyền” sẽ bắt đầy từ ngày mang thai cho đến thời điểm giao bé cho người mẹ “thực thụ”, nhưng không được vượt quá 6 tháng. Nếu từ ngày sinh đến thời điểm giao con, thời gian nghỉ thai sản của người mang thai hộ chưa vượt quá 60 ngày, người mang thai hộ có quyền nghỉ đủ 60 ngày, bao gồm cả ngày nghỉ cuối tuần và nghỉ lễ. Với những người mẹ nhờ người mang thai hộ, chế độ thai sản sẽ được bắt đầu từ ngày nhận con cho đến khi bé được 6 tháng tuổi.
- Điều kiện hưởng chế độ thai sản theo luật mới: Lao động nữ tham gia BHXH đủ 12 tháng, khi mang thai phải nghỉ dưỡng thai thì phải đóng BHXH từ đủ 3 tháng trở lên trong thời gian 12 tháng trước khi sinh con mới được hưởng chế độ thai sản. Lao động đủ điều kiện mà chấm dứt hợp đồng lao động, hợp đồng làm việc hoặc thôi việc trước khi sinh con, nhận nuôi con nuôi dưới 06 tháng tuổi thì vẫn được hưởng chế độ thai sản theo quy định. Trường hợp chỉ có cha tham gia BHXH còn vợ thì không, khi vợ sinh con, cha được trợ cấp một lần bằng 2 tháng lương cơ sở cho mỗi con.
Chế độ thai sản mới nhất được áp dụng bắt đầu từ ngày 01.01.2020 chi tiết như sau:
I. Đối tượng được hưởng chế độ thai sản
- Người làm việc theo hợp đồng lao động không xác định thời hạn, hợp đồng lao động xác định thời hạn, hợp đồng lao động theo mùa vụ hoặc theo một công việc nhất định có thời hạn từ đủ 03 tháng đến dưới 12 tháng, kể cả hợp đồng lao động được ký kết giữa người sử dụng lao động với người đại diện theo pháp luật của người dưới 15 tuổi theo quy định của pháp luật về lao động.
- Người làm việc theo hợp đồng lao động có thời hạn từ đủ 01 tháng đến dưới 03 tháng
- Cán bộ, công chức, viên chức.
- Công nhân quốc phòng, công nhân công an, người làm công tác khác trong tổ chức cơ yếu.
- Sĩ quan, quân nhân chuyên nghiệp quân đội nhân dân; sĩ quan, hạ sĩ quan nghiệp vụ, sĩ quan, hạ sĩ quan chuyên môn kỹ thuật công an nhân dân; người làm công tác cơ yếu hưởng lương như đối với quân nhân;
- Người quản lý doanh nghiệp, người quản lý điều hành hợp tác xã có hưởng tiền lương.
II. Điều kiện được hưởng chế độ thai sản
Thuộc một trong các trường hợp sau:
- Lao động nữ mang thai.
- Lao động nữ sinh con.
- Lao động nữ mang thai hộ và người mẹ nhờ mang thai hộ.
- Người lao động nhận nuôi con nuôi dưới 06 tháng tuổi.
- Lao động nữ đặt vòng tránh thai, người lao động thực hiện biện pháp triệt sản.
- Lao động nam đang đóng BHXHi có vợ sinh con.
Trường hợp lao động nữ sinh con, mang thai hộ, nhờ mang thai hộ, mang thai hộ, nhận nuôi con nuôi thì phải đóng BHXH từ đủ 06 tháng trở lên trong vòng 12 tháng trước khi sinh con hay nhận nuôi con nuôi.
Lao động nữ sinh con đã đóng BHXH từ đủ 12 tháng trở lên mà khi mang thai phải nghỉ việc để dưỡng thai theo chỉ định của cơ sở khám chữa bệnh thì phải đóng BHXH từ đủ 03 tháng trở lên trong thời gian 12 tháng trước khi sinh con.
Lao động đủ điều kiện mà chấm dứt hợp đồng lao động, hợp đồng làm việc hoặc thôi việc trước khi sinh con, nhận nuôi con nuôi dưới 06 tháng tuổi thì vẫn được hưởng chế độ thai sản theo quy định.
III. Thời gian tối đa hưởng chế độ khi sẩy thai, nạo, hút thai hoặc thai chết lưu
- 10 ngày nếu thai dưới 05 tuần tuổi.
- 20 ngày nếu thai từ 05 tuần tuổi đến dưới 13 tuần tuổi.
- 40 ngày nếu thai từ 13 tuần tuổi đến dưới 25 tuần tuổi.
- 50 ngày nếu thai từ 25 tuần tuổi trở lên.
Thời gian hưởng chế độ khi sinh con:
- 06 tháng. (áp dụng chung cho các đối tượng lao động)
- Thời gian nghỉ hưởng chế độ thai sản trước khi sinh tối đa không quá 02 tháng.
Lao động nam đang đóng BHXH khi vợ sinh con được nghỉ việc hưởng chế độ thai sản như sau:
- 05 ngày làm việc
- 07 ngày làm việc khi vợ sinh con phải phẫu thuật, sinh con dưới 32 tuần tuổi;
- Trường hợp vợ sinh đôi thì được nghỉ 10 ngày làm việc, từ sinh ba trở lên thì cứ thêm mỗi con được nghỉ thêm 03 ngày làm việc.
- Trường hợp vợ sinh đôi trở lên mà phải phẫu thuật thì được nghỉ 14 ngày làm việc.
- Thời gian nghỉ việc hưởng chế độ thai sản quy định tại khoản này được tính trong khoảng thời gian 30 ngày đầu kể từ ngày vợ sinh con.
Thời gian hưởng chế độ nếu sau khi sinh con mà con chết:
- 04 tháng tính từ ngày sinh con nếu con dưới 02 tháng tuổi.
- 02 tháng tính từ ngày con chết nếu con từ 02 tháng tuổi trở lên.
Thời gian hưởng chế độ nếu sau khi sinh con mà mẹ chết:
(áp dụng cho trường hợp cha hoặc mẹ tham gia BHXH, cả cha mẹ đều tham gia BHXH)
- Thời gian còn lại của người mẹ theo quy định về chế độ thai sản khi sinh con.
- Trường hợp mẹ không đủ điều kiện được hưởng chế độ thai sản khi sinh con theo quy định nêu trên thì cha, người trực tiếp nuôi dưỡng được nghỉ việc hưởng chế độ thai sản khi con đủ 06 tháng tuổi.
- Nếu cha, người trực tiếp nuôi không nghỉ việc thì ngoài tiền lương còn được hưởng chế độ thai sản với thời gian còn lại của mẹ theo quy định.
- Trường hợp chỉ có cha tham gia BHXH mà mẹ chết sau khi sinh con hoặc gặp rủi ro sau khi sinh mà không còn đủ sức khỏe để chăm sóc con theo xác nhận của cơ sở khám bệnh, chữa bệnh có thẩm quyền thì cha được nghỉ việc hưởng chế độ thai sản cho đến khi con đủ 06 tháng tuổi.
Thời gian hưởng chế độ thai sản trong trường hợp nhờ mang thai hộ:
- Từ thời điểm mang thai cho đến thời điểm giao đứa trẻ cho người mẹ nhờ mang thai hộ nhưng không vượt quá 06 tháng theo quy định nêu trên.
- Trong trường hợp kể từ ngày sinh đến thời điểm giao đứa trẻ mà thời gian hưởng chế độ thai sản chưa đủ 60 ngày thì người mang thai hộ vẫn được hưởng chế độ thai sản cho đến khi đủ 60 ngày tính cả ngày nghỉ lễ, nghỉ Tết, ngày nghỉ hằng tuần.
- Người mẹ nhờ mang thai hộ được hưởng chế độ thai sản từ thời điểm nhận con cho đến khi con đủ 06 tháng tuổi.
Thời gian hưởng chế độ khi nhận nuôi con nuôi:
- Cho đến khi con đủ 06 tháng tuổi.
- Trường hợp cả cha và mẹ cùng tham gia BHXH đủ điều kiện hưởng chế độ thai sản quy định thì chỉ cha hoặc mẹ được nghỉ việc hưởng chế độ.
IV. Mức hưởng chế độ thai sản
- 100% mức bình quân tiền lương, tiền công tháng đóng BHXH của 06 tháng liền kề trước khi nghỉ việc hưởng chế độ thai sản.
- Trường hợp người lao động đóng BHXH chưa đủ 06 tháng thì mức hưởng chế độ thai sản là mức bình quân tiền lương tháng của các tháng đã đóng BHXH.
- Mức hưởng 1 ngày bằng mức hưởng chế độ theo tháng chia cho 24 ngày. Trường hợp có ngày lẻ thì mức hưởng chế độ theo tháng chia cho 30 ngày.
- Thời gian nghỉ việc hưởng chế độ thai sản từ 14 ngày làm việc trở lên trong tháng được tính là thời gian đóng BHXH.
V. Điều kiện lao động nữ sinh con đi làm trước thời hạn
- Sau khi đã nghỉ hưởng chế độ ít nhất được 04 tháng
- Phải báo trước và được người sử dụng lao động đồng ý.
VI. Dưỡng sức, phục hồi sức khoẻ sau thai sản
- Thời gian hưởng từ 05 – 10 ngày trong khoảng thời gian 30 ngày đầu làm việc.
- Trường hợp có thời gian nghỉ dưỡng sức, phục hồi sức khỏe từ cuối năm trước chuyển tiếp sang đầu năm sau thì thời gian nghỉ đó được tính cho năm trước.
- Mức hưởng chế độ dưỡng sức, phục hồi sức khỏe sau thai sản một ngày bằng 30% mức lương cơ sở.
Hy vọng những thay đổi mới mang tính tích cực trong chế độ thai sản 2020 sẽ giúp chị em phụ nữ thêm yên tâm công tác!